Yeşil mercimek yetiştiriciliği nasıl yapılır?

Yeşil mercimek, besin değeri yüksek, protein açısından zengin ve toprak verimliliğini artıran bir baklagil türüdür. Türkiye'de özellikle İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygın olarak yetiştirilir. İklim ve toprak istekleri nispeten düşük olduğu için küçük çiftçiler için ideal bir üründür. Aşağıda, yeşil mercimek yetiştiriciliğinin adımlarını bulabilirsiniz.

Yeşil mercimek, serin iklim koşullarında iyi gelişir. Genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında yetiştirilir. Sıcaklık 15-25°C arasında olduğunda optimum büyüme sağlanır. Don olaylarına karşı hassastır, bu nedenle ekim zamanı iyi ayarlanmalıdır. Toprak olarak, iyi drene edilmiş, kumlu-tınlı veya tınlı topraklar tercih edilir. Toprak pH'sı 6.0-7.5 arasında olmalıdır; asitli topraklarda verim düşebilir. Ayrıca, toprakta organik madde oranının yüksek olması bitki gelişimini olumlu etkiler.

Kaliteli ve sertifikalı tohum kullanımı, yüksek verim için kritik öneme sahiptir. Tohumlar ekim öncesinde ilaçlanarak hastalıklara karşı korunabilir. Ekim zamanı bölgenin iklimine bağlı olarak değişir; genellikle ilkbaharda (Mart-Nisan) veya sonbaharda (Eylül-Ekim) yapılır. Ekim derinliği 3-5 cm olmalıdır, çok derin ekim çimlenmeyi engelleyebilir. Sıra arası mesafe 15-30 cm, sıra üzeri mesafe ise 5-10 cm olarak ayarlanabilir. Dekara ortalama 12-15 kg tohum kullanılır.

Toprak, ekim öncesinde iyi bir şekilde işlenmelidir. İlk olarak, toprak pulluk veya diskaro ile sürülerek havalandırılır. Yabancı ot temizliği yapılarak, tohum yatağı düzgün hale getirilir. Yeşil mercimek, baklagil olduğu için azot bağlama özelliğine sahiptir; bu nedenle azotlu gübre ihtiyacı düşüktür. Ancak, fosfor ve potasyum içerikli gübreler verim artışı sağlar. Ekim öncesi toprak analizi yapılarak, gübre ihtiyacı belirlenmeli ve dekara 4-6 kg fosfor (P2O5) uygulanmalıdır. Aşırı gübrelemeden kaçınılmalıdır.

Yeşil mercimek, kuraklığa dayanıklı bir bitkidir, ancak çimlenme ve çiçeklenme dönemlerinde yeterli nem önemlidir. Yağışın yetersiz olduğu durumlarda, ekim sonrası hafif bir sulama yapılabilir. Aşırı sulama, kök çürüklüğüne neden olabilir, bu yüzden dikkatli olunmalıdır. Bakım işlemleri arasında yabancı ot kontrolü öne çıkar; elle veya mekanik yöntemlerle yabancı otlar temizlenmelidir. Hastalık ve zararlılara karşı düzenli kontroller yapılmalı, gerekirse organik veya kimyasal mücadele uygulanmalıdır.

Hasat zamanı, bitkinin alt baklalarının sararmaya başladığı ve tanelerin sertleştiği dönemdir. Genellikle ekimden 90-120 gün sonra hasat yapılır. Hasat, orak veya biçerdöver kullanılarak gerçekleştirilebilir. Biçerdöver kullanılıyorsa, ayarı iyi yapılmalıdır; aksi halde tanelerde kırılma olabilir. Hasat sonrası, mercimekler temizlenerek nem oranı %12-14'e düşürülmelidir. Depolama, kuru ve serin bir ortamda yapılmalı, haşere ve nemden korunmalıdır. Uygun koşullarda, yeşil mercimek 1-2 yıl saklanabilir.

Yeşil mercimek yetiştiriciliği, doğru uygulamalarla karlı bir tarım faaliyetine dönüşebilir. Başlangıçta küçük alanlarda deneyim kazanarak, zamanla üretimi artırabilirsiniz. Unutmayın, toprak sağlığı ve sürdürülebilirlik, uzun vadeli başarı için anahtardır.