Yeşil Mercimek Üretimi: Adım Adım Rehber
Yeşil mercimek, besleyici değeri yüksek ve tarımı nispeten kolay bir baklagil türüdür. İklim ve toprak istekleri dikkate alındığında, verimli bir üretim için aşağıdaki adımlar izlenebilir. İşte yeşil mercimek üretim sürecinin detayları:
1. İklim ve Toprak İsteği
- Yeşil mercimek, serin ve ılıman iklimleri tercih eder. Gelişme döneminde nemli hava, olgunlaşma döneminde ise sıcak ve kurak koşullar idealdir.
- Toprak olarak; iyi drene edilmiş, hafif kumlu-tınlı veya tınlı-kireçli topraklar uygundur. Ağır killi topraklar uygun değildir, çünkü kök çürümesine yol açabilir.
- Toprak pH'ı nötr veya hafif alkali (6.0-7.5 arası) olmalıdır.
2. Tohum Seçimi ve Ekim Hazırlığı
- Sertifikalı, hastalıksız ve yüksek verimli tohumlar seçilmelidir. Yaygın çeşitler arasında "Sultan" veya "Kışlık" yeşil mercimek bulunur.
- Ekim öncesi toprak, sonbaharda veya ilkbahar başında 15-20 cm derinlikte sürülerek hazırlanır. Toprak yüzeyi düzeltilir ve kesekler kırılır.
- Tohumlar, ekimden önce uygun bir mantar ilacı ile ilaçlanarak toprak kaynaklı hastalıklara karşı korunabilir.
3. Ekim Zamanı ve Yöntemi
- Ekim zamanı bölgenin iklimine bağlıdır. Genellikle ilkbaharda, toprak sıcaklığı 7-10°C'ye ulaştığında (mart-nisan ayları) yapılır.
- Ekim, mibzerle sıra arası 15-20 cm, sıra üzeri 3-5 cm olacak şekilde yapılır. Tohum derinliği 3-5 cm arasında tutulmalıdır.
- Dekara ortalama 12-15 kg tohum atılır, bu toprak verimliliğine ve çeşide göre değişebilir.
4. Gübreleme
- Yeşil mercimek, azot bağlama özelliğine sahip olduğu için azotlu gübre ihtiyacı düşüktür. Ancak fosfor ve potasyum önemlidir.
- Ekim öncesi toprak analizi yapılarak, genellikle dekara 4-5 kg fosfor (P2O5) ve 3-4 kg potasyum (K2O) uygulanır. Aşırı azot, yeşil aksamı artırarak verimi düşürebilir.
5. Sulama
- Yeşil mercimek, kurağa dayanıklı bir bitkidir, ancak çimlenme ve çiçeklenme dönemlerinde yeterli nem önemlidir.
- Yağışlar yetersizse, çiçeklenme öncesi ve bakla bağlama döneminde 1-2 kez sulama yapılabilir. Aşırı sulamadan kaçınılmalıdır, çünkü kök hastalıklarına neden olabilir.
6. Yabancı Ot, Hastalık ve Zararlı Kontrolü
- Yabancı otlar, ekim sonrası erken dönemde mekanik veya kimyasal yöntemlerle kontrol edilmelidir. Çapa veya uygun herbisitler kullanılabilir.
- Yaygın hastalıklar arasında kök çürüklüğü, antraknoz ve mildiyö bulunur. Hastalıklara dayanıklı çeşitler seçmek ve dönüşümlü ekim yapmak önemlidir.
- Zararlılar için yeşil kurt, yaprak biti veya trips gibi böceklere karşı biyolojik veya kimyasal mücadele uygulanabilir. Entegre zararlı yönetimi tavsiye edilir.
7. Hasat ve Harman
- Hasat zamanı, bitkilerin yapraklarının sararması ve baklaların kahverengiye dönüp kurumasıyla belirlenir. Genellikle temmuz-ağustos aylarında yapılır.
- Hasat, biçerdöverle veya elle yapılabilir. Biçerdöver kullanılıyorsa, ayarı düşük hızda yapılarak tanelerin kırılması önlenmelidir.
- Harman sonrası mercimek, yabancı maddelerden temizlenir ve nem oranı %14'ün altına düşürülerek depolanır.
8. Depolama ve Pazarlama
- Depolama, kuru ve serin bir ortamda, havalandırmalı silolarda veya çuvallarda yapılır. Nem ve böceklenmeye karşı düzenli kontrol gereklidir.
- Pazarlama için, ürün kalite standartlarına uygun olarak sınıflandırılır ve yerel pazarlar, toptancılar veya ihracat kanalları aracılığıyla değerlendirilir.
Yeşil mercimek üretimi, doğru planlama ve bakımla yüksek verim sağlayabilir. Dönüşümlü ekim ve sürdürülebilir tarım uygulamaları, toprak sağlığını korumak için önemlidir. Yerel tarım danışmanlarından destek alarak bölgeye özgü ipuçları edinmek faydalı olacaktır. |
