Yeşil Mercimek Tarımı: Kapsamlı Bir Rehber
Yeşil mercimek, besleyici değeri yüksek ve toprak verimliliğini artıran bir baklagil olarak tarımda önemli bir yere sahiptir. İklim ve toprak istekleri nispeten mütevazı olan bu bitki, doğru tekniklerle yetiştirildiğinde yüksek verim sağlar. İşte yeşil mercimek tarımına dair adım adım bir rehber:
1. İklim ve Toprak İstekleri
- Yeşil mercimek, serin iklim bitkisidir; gelişme döneminde serin, olgunlaşma döneminde ise sıcak ve kurak hava koşullarını tercih eder. Don olaylarına karşı hassastır, bu nedenle ekim zamanı bölgenin iklimine göre ayarlanmalıdır.
- Toprak olarak, iyi drene edilmiş, hafif bünyeli (kumlu-tınlı veya tınlı) topraklar idealdir. Ağır killi topraklar uygun değildir çünkü kök çürüklüğüne yol açabilir. Toprak pH'sı 6.0-7.5 arasında olmalıdır; asitli topraklarda kireçleme yapılabilir.
2. Toprak Hazırlığı
- Öncelikle, tarla temizlenmeli ve önceki ürün kalıntılarından arındırılmalıdır. Derin sürüm yapılarak toprak havalandırılır, ardından tırmık veya diskaro ile yüzey düzeltilir. Bu, tohum yatağının düzgün olmasını sağlar ve çimlenmeyi kolaylaştırır.
- Toprak analizi yaptırarak, gerekiyorsa fosfor ve potasyum gübrelemesi yapın. Yeşil mercimek, azot ihtiyacını köklerindeki bakterilerle simbiyoz ilişkiden karşıladığı için azotlu gübre genellikle gerekmez; aşırı azot, yeşil aksamı artırarak verimi düşürebilir.
3. Tohum Seçimi ve Ekim
- Sertifikalı, hastalıksız ve yüksek verimli tohumlar kullanın. Tohumları ekim öncesi uygun bir fungusit ile ilaçlayarak kök çürüklüğü gibi hastalıklardan koruyun.
- Ekim zamanı, bölgenin iklimine bağlı olarak genellikle ilkbaharda (mart-nisan ayları) yapılır. Toprak sıcaklığı 5-10°C'ye ulaştığında ekim yapılabilir. Tohumlar, 3-5 cm derinliğe ve sıra arası 15-30 cm olacak şekilde ekilir. Dekara yaklaşık 12-15 kg tohum kullanılması önerilir.
4. Sulama ve Bakım
- Yeşil mercimek, kurağa dayanıklı bir bitkidir, ancak çiçeklenme ve bakla dolum dönemlerinde yeterli nem kritiktir. Yağış yetersizse, bu dönemlerde sulama yapılmalıdır. Aşırı sulamadan kaçının, çünkü kök hastalıklarına neden olabilir.
- Yabancı ot kontrolü için ekim öncesi veya erken dönemde çapa yapılabilir. Kimyasal mücadele gerekirse, uygun herbisitler kullanılmalıdır. Hastalık ve zararlılara karşı düzenli gözlem yapın; yaprak bitleri veya mildiyö gibi sorunlarla karşılaşılırsa organik veya kimyasal ilaçlarla müdahale edin.
5. Hasat ve Depolama
- Hasat zamanı, bitkilerin alt baklalarının sararmaya başladığı ve tanelerin sertleştiği dönemdir. Genellikle yaz sonunda (temmuz-ağustos) yapılır. Elle veya biçerdöverle hasat edilebilir; biçerdöver kullanılıyorsa, ayarı düşük tutarak tanelerin kırılmasını önleyin.
- Hasat sonrası, mercimekler temizlenmeli ve nem oranı %14'ün altına düşene kadar kurutulmalıdır. Depolama, serin ve kuru bir ortamda, haşere ve nemden korunarak yapılmalıdır. Uygun koşullarda, yeşil mercimek uzun süre saklanabilir.
6. Rotasyon ve Verimlilik
- Yeşil mercimek, münavebe (ekim nöbeti) sisteminde buğday veya arpa gibi tahıllarla dönüşümlü ekilerek toprak verimliliğini artırır. Ayrıca, köklerindeki bakteriler sayesinde toprağa azot bağlayarak sonraki ürün için fayda sağlar. Ortalama verim, iyi koşullarda dekara 150-250 kg arasında değişebilir.
Sonuç olarak, yeşil mercimek tarımı, doğru planlama ve bakımla karlı bir üretim sağlar. Yerel koşullara uygun çeşitler seçerek ve sürdürülebilir tarım uygulamalarını benimseyerek başarılı sonuçlar elde edebilirsiniz. Unutmayın, düzenli takip ve uzman desteği, olası riskleri azaltmaya yardımcı olacaktır. |
