Mercimek Tohum Çeşitleri ve Özellikleri
Mercimek, besleyici değeri yüksek ve dünya genelinde yaygın olarak tüketilen bir baklagildir. Farklı mercimek tohum çeşitleri, yetiştirme koşullarına, renklerine, lezzetlerine ve pişirme sürelerine göre çeşitlilik gösterir. İşte başlıca mercimek tohum çeşitleri ve özellikleri:
1. Kırmızı Mercimek
- Renk ve Görünüm: Parlak turuncu-kırmızı renkte olup, kabuksuz yapıdadır, bu nedenle hızlı pişer.
- Lezzet: Hafif tatlımsı ve yumuşak bir tada sahiptir, genellikle çorbalarda ve pürelerde kullanılır.
- Pişirme Süresi: Kabuksuz olduğu için 15-20 dakika gibi kısa sürede pişer, suyu çabuk çeker.
- Besin Değeri: Yüksek protein, lif, demir ve B vitaminleri içerir; enerji verici özelliği vardır.
- Yetiştirme: Genellikle ılıman iklimlerde yetiştirilir, Türkiye'de yaygın olarak üretilir.
2. Yeşil Mercimek
- Renk ve Görünüm: Açık yeşil veya zeytin yeşili renginde, kabuklu yapıdadır ve daha sert bir dokuya sahiptir.
- Lezzet: Topraksı ve hafif cevizimsi bir tat içerir, salatalar ve yan yemekler için idealdir.
- Pişirme Süresi: Kabuklu olduğundan 30-45 dakika arasında pişer, dağılmadan kalır.
- Besin Değeri: Protein, lif, folat ve magnezyum açısından zengindir; sindirimi kolaylaştırır.
- Yetiştirme: Soğuğa dayanıklıdır, serin iklimlerde yetiştirilebilir, özellikle Avrupa ve Kuzey Amerika'da popülerdir.
3. Kahverengi Mercimek
- Renk ve Görünüm: Kahverengi veya koyu bej renkte, kabuklu ve küçük tanelidir, en yaygın çeşitlerden biridir.
- Lezzet: Yoğun, topraksı bir tada sahiptir, güveçler ve çorbalar için uygundur.
- Pişirme Süresi: 20-30 dakika arasında pişer, yumuşak ama dağılmayan bir doku verir.
- Besin Değeri: Yüksek lif, protein ve demir içeriğiyle bilinir; kan şekeri kontrolüne yardımcı olur.
- Yetiştirme: Adaptasyon yeteneği yüksektir, birçok iklimde yetiştirilebilir, dünya genelinde yaygındır.
4. Siyah Mercimek (Beluga Mercimeği)
- Renk ve Görünüm: Küçük, parlak siyah taneleri vardır, havyara benzediği için "Beluga" adını almıştır.
- Lezzet: Zengin ve cevizimsi bir tada sahiptir, salatalar ve garnitürler için şık bir seçenektir.
- Pişirme Süresi: 25-35 dakika arasında pişer, pişince rengini korur ve diri kalır.
- Besin Değeri: Antioksidanlar, demir ve protein bakımından zengindir; bağışıklık sistemini destekler.
- Yetiştirme: Genellikle özel iklim koşullarında yetiştirilir, Kanada ve Hindistan gibi bölgelerde popülerdir.
5. Sarı Mercimek
- Renk ve Görünüm: Açık sarı veya altın renginde, kabuksuz yapıdadır, kırmızı mercimeğe benzer.
- Lezzet: Hafif ve tatlımsı bir tada sahiptir, Hint mutfağında dal yapımında sıkça kullanılır.
- Pişirme Süresi: 15-20 dakikada pişer, hızlı dağılır ve pürüzsüz bir kıvam alır.
- Besin Değeri: Protein, lif ve folat içeriği yüksektir; enerji metabolizmasına katkıda bulunur.
- Yetiştirme: Sıcak iklimlere uyumludur, özellikle Orta Doğu ve Güney Asya'da yaygındır.
6. Fransız Yeşil Mercimeği (Puy Mercimeği)
- Renk ve Görünüm: Koyu yeşil-mavi renkte, küçük ve mermer desenli taneleri vardır, AOC korumalıdır.
- Lezzet: Keskin ve baharatlı bir tada sahiptir, salatalar ve lüks yemekler için tercih edilir.
- Pişirme Süresi: 40-45 dakika pişer, pişince sert kalır ve dağılmaz.
- Besin Değeri: Yüksek demir, magnezyum ve antioksidan içerir; kalp sağlığını destekler.
- Yetiştirme: Fransa'nın Puy bölgesine özgüdür, volkanik topraklarda yetişir, kalitesi yüksektir.
Genel olarak, mercimek tohumları besleyici, ekonomik ve çok yönlü kullanıma sahiptir. Her çeşidin kendine özgü özellikleri, farklı yemek tariflerine uyum sağlamasını kolaylaştırır. Seçim yaparken, pişirme süresi, lezzet profili ve besin ihtiyaçlarınızı göz önünde bulundurmanız önerilir.
|
