Mercimek tanesi nedir ve nasıl yetiştirilir?

Mercimek, baklagiller familyasına ait bir bitki türüdür ve besin değeri yüksek, protein açısından zengin bir bakliyattır. Genellikle küçük, yassı ve yuvarlak şekilli tanelerden oluşur. Renklerine göre kırmızı, yeşil, kahverengi gibi çeşitleri bulunur. Özellikle vejetaryen ve vegan beslenmede önemli bir protein kaynağıdır. Ayrıca lif, demir, folik asit ve B vitaminleri bakımından da zengindir. Mercimek, dünya genelinde birçok mutfakta çorbalar, yemekler ve salatalarda yaygın olarak kullanılır.

Mercimek yetiştiriciliği, uygun iklim ve toprak koşullarında nispeten kolaydır. İşte mercimek yetiştirme sürecinin temel adımları:

• İklim ve Toprak: Mercimek, ılıman iklimleri tercih eder ve soğuğa dayanıklıdır. En iyi verim, serin ve nemli bahar aylarında alınır. Toprak olarak iyi drene edilmiş, kumlu-tınlı veya tınlı topraklar idealdir; ağır killi topraklar uygun değildir. Toprak pH'sı nötr veya hafif alkali olmalıdır (6.0-7.5 arası).
• Toprak Hazırlığı: Ekim öncesi toprak, derin bir şekilde işlenerek yabancı otlardan temizlenir. Organik gübre veya kompost eklenerek toprak verimliliği artırılabilir. Aşırı azotlu gübrelerden kaçının, çünkü mercimek baklagil olduğu için köklerindeki bakteriler azotu kendisi bağlar.
• Ekim: Mercimek tohumları, ilkbahar başlarında (genellikle Mart-Nisan aylarında) doğrudan tarlaya ekilir. Tohumlar, 2-3 cm derinliğe ve sıralar arasında 15-30 cm mesafe bırakılarak serpilir. Ekimden sonra toprak hafifçe bastırılır ve sulanır.
• Sulama: Mercimek, orta düzeyde su ihtiyacı olan bir bitkidir. Çimlenme döneminde düzenli sulama gerekir, ancak aşırı sulamadan kaçının çünkü kök çürümesine neden olabilir. Yağmurlu bölgelerde ek sulama gerekmez, kurak dönemlerde ise haftada bir kez sulama yeterlidir.
• Bakım: Yabancı ot kontrolü için çapalama yapılabilir. Hastalık ve zararlılara karşı doğal yöntemlerle mücadele edilir; örneğin, fazla nemden kaçınarak mantar hastalıklarını önleyebilirsiniz. Gübreleme genellikle gerekmez, ancak toprak testi yapılarak eksik besinler tamamlanabilir.
• Hasat: Mercimek bitkileri, yaklaşık 90-110 gün sonra olgunlaşır. Taneler sertleştiğinde ve bitki yaprakları sararmaya başladığında hasat zamanı gelmiştir. Bitkiler elle veya makineyle sökülerek toplanır, ardından kurutulur ve taneler ayıklanır. Hasat sonrası, mercimek taneleri serin ve kuru bir yerde saklanmalıdır.

Mercimek yetiştiriciliği, küçük bahçelerden büyük tarlalara kadar uygun olup, sürdürülebilir tarım için iyi bir seçenektir. Doğru koşullar sağlandığında, yüksek verim alınabilir ve besleyici bir ürün elde edilir.