Kırmızı Mercimek Yetiştiriciliği: Ekim ve Bakım Rehberi
Kırmızı mercimek, besleyici değeri yüksek ve toprak verimliliğine katkı sağlayan bir baklagil türüdür. İklim ve toprak koşullarına uygun olduğunda kolayca yetiştirilebilir. İşte kırmızı mercimek ekimi ve bakımı için adım adım bir rehber:
1. İklim ve Toprak İstekleri
- Kırmızı mercimek, ılıman ve serin iklimleri tercih eder. Gelişme döneminde nem, olgunlaşma döneminde ise sıcak ve kurak hava koşulları idealdir.
- Toprak olarak hafif, iyi drene edilmiş, kumlu-tınlı veya tınlı topraklar uygundur. Ağır ve su tutan topraklardan kaçınılmalıdır.
- Toprak pH'sı nötr veya hafif alkali (6.0-7.5 arası) olmalıdır.
2. Ekim Zamanı ve Hazırlık
- Kırmızı mercimek ekimi, bölgenin iklimine bağlı olarak ilkbahar aylarında (genellikle mart-nisan) yapılır. Toprak sıcaklığı 10-15°C'ye ulaştığında ekim için uygun zamandır.
- Ekim öncesi toprak, derin bir şekilde sürülerek havalandırılmalı ve yabancı otlardan temizlenmelidir. Organik gübre (yanmış çiftlik gübresi) uygulanarak toprak verimliliği artırılabilir.
- Tohumlar, 2-4 cm derinliğe ve sıra arası 15-30 cm, sıra üzeri 5-10 cm mesafelerle ekilir. Dekara yaklaşık 8-12 kg tohum kullanılır.
3. Sulama
- Kırmızı mercimek, kurağa dayanıklı bir bitkidir, ancak çimlenme ve çiçeklenme dönemlerinde yeterli nem önemlidir.
- Ekimden sonra toprak nemli tutulmalı, ancak aşırı sulamadan kaçınılmalıdır. Yağışlar yetersizse, çiçeklenme öncesi ve bakla oluşumu dönemlerinde hafif sulama yapılabilir.
- Olgunlaşma döneminde sulama azaltılmalı, hasattan 2-3 hafta önce tamamen kesilmelidir.
4. Gübreleme
- Kırmızı mercimek, azot bağlama özelliği sayesinde azot ihtiyacını büyük ölçüde kendisi karşılar. Ekim öncesi toprak analizi yapılarak fosfor ve potasyum ihtiyacı belirlenmelidir.
- Genellikle dekara 3-4 kg fosfor (P2O5) ve 2-3 kg potasyum (K2O) içeren gübreler uygulanabilir. Aşırı azotlu gübreler, yeşil aksamı artırarak verimi düşürebilir.
5. Yabancı Ot, Hastalık ve Zararlı Kontrolü
- Yabancı otlar, ekim sonrası erken dönemde elle veya mekanik yöntemlerle temizlenmelidir. Kimyasal ilaç kullanımı önerilmez, çünkü mercimek hassas bir bitkidir.
- Hastalıklara karşı (kök çürüklüğü, mildiyö) dayanıklı çeşitler seçilmeli ve ekim nöbeti uygulanmalıdır. Aynı tarlaya ardışık ekim yapılmamalıdır.
- Zararlılar (yaprak bitleri, kırmızı örümcek) için doğal predatörler teşvik edilmeli veya organik insektisitler kullanılmalıdır.
6. Hasat ve Depolama
- Kırmızı mercimek, bitkiler sararıp taneler sertleştiğinde hasat edilir. Genellikle ekimden 90-120 gün sonra olgunlaşır.
- Hasat, orak veya biçerdöverle yapılabilir. Taneler nemliyse kurutulmalıdır.
- Depolama için taneler temiz, kuru ve serin bir yerde (nem oranı %12'nin altında) saklanmalıdır. Haşere kontrolü için doğal yöntemler tercih edilmelidir.
Özet
Kırmızı mercimek yetiştiriciliği, uygun iklim ve toprak koşullarında basit bir süreçtir. Düzenli bakım, doğru sulama ve hastalık kontrolü ile yüksek verim alınabilir. Organik yöntemlerle yetiştirildiğinde, hem çevre dostu hem de ekonomik bir ürün elde edilir. Küçük bahçelerde veya ticari amaçla rahatlıkla ekilebilir. |
